Odliczenie podatku z faktury wystawienej przed terminem wykonania czynności.

Źródło: Serwis Doradztwa Podatkowego – nr 000137, 10-04-2012 r.

Jak stanowi art. 86 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.

Z przepisu tego wynika, że możliwa i dopuszczalna jest sytuacja, kiedy podatnik otrzymuje fakturę przed nabyciem prawa do dysponowania towarem jak właściciel bądź przed wykonaniem usługi. W takim przypadku prawo do odliczenia podatku naliczonego zostaje odroczone do momentu faktycznego nabycia prawa do dysponowania towarem jak właściciel bądź do wykonania usługi.

Przepis ten wprowadza mechanizm uniemożliwiający odliczenie podatku naliczonego przed wykonaniem czynności podlegającej opodatkowaniu, który ma uniemożliwić nadużycia. Z regulacji tej jednoznacznie jednak wynika, że wcześniejszy termin wystawienia faktury VAT nie wpływa na obiektywne istnienie prawa do odliczenia podatku naliczonego, o ile faktura ta dokumentuje faktyczną czynność.

W kontekście omawianego problemu wskazać należy również na art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług, odnoszący się do konsekwencji wystawienia tzw. „pustej faktury”.

Zgodnie ze wskazaną regulacją prawną, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Zasadę tę stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego. Z przepisu tego wynika, że sam fakt wystawienia faktury VAT powoduje powstanie konieczności zapłaty podatku.

Niemniej jednak przepis ten odnosi się do sytuacji, gdy wystawiona faktura w ogóle nie odnosi się do czynności opodatkowanej. Tym samym co do zasady, jeżeli faktura została wystawiona w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanej, ale przed terminem jej zakończenia, regulacja ta nie ma zastosowania.

W ten sposób postawiona teza została potwierdzona przez WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 4 lutego 2008 r. (sygn. akt I Sa/Rz 825/07).