Wykup od akcjonariusza akcji własnych w celu ich umorzenia.

Źródło: Serwis Doradztwa Podatkowego – nr 000063, 08-11-2010 r.

Czy zapłacone prowizje i odsetki od kredytów na wykup od akcjonariusza akcji własnych w celu ich umorzenia, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów? – dotyczy CIT. Spółka zaciągając kredyt, który posłużyć ma wykupieniu od akcjonariusza akcji własnych w celu ich umorzenia, ponosi związane z nim określone koszty. Czy zapłacone prowizje i odsetki od takiego kredytu stanowią koszty uzyskania przychodu spółki?

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) i pkt 11 tej ustawy spłata zaciągniętego na prowadzenie działalności gospodarczej kredytu, w części dotyczącej kapitału, nie stanowi dla podatnika kosztu uzyskania przychodu; kosztem są natomiast naliczone i zapłacone odsetki. Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego. Skoro więc, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 tej ustawy, nie stanowią przychodów podatkowych, środki otrzymane na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, to tym samym nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów wydatki ponoszone przez spółkę na umorzenie tych kapitałów.

Wynika to z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów. Sytuacja umorzenia akcji skutkuje umorzeniem w części kapitału zakładowego pozostającego w związku z utworzeniem źródła przychodów. Wydatki poniesione na opłacenie operacji umorzenia udziałów, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Do wydatków tych zaliczyć należy również odsetki od kredytu, zaciągniętego na wykup od akcjonariusza akcji w celu ich umorzenia.

Tożsame stanowisko wyraził NSA w wyroku z dnia 22 września 2009 r. (sygn. akt II FSK 551/08). NSA stwierdził, że zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. c) tej ustawy pojęcie „wydatki na umorzenie kapitałów” należy rozumieć szeroko. Obejmują one również odsetki od pożyczki zaciągniętej w celu pozyskania środków na wypłatę akcjonariuszom wynagrodzenia z tytułu umorzenia ich akcji. W konsekwencji odsetki zapłacone przez spółkę od pożyczki zaciągniętej w celu sfinansowania obniżenia kapitału zakładowego poprzez umorzenie akcji nie stanowią kosztu podatkowego.