Jaka stawka VAT w 2011 roku?

Źródło: Serwis Doradztwa Podatkowego – nr 000058, 04-10-2010 r.

Jaka stawka VAT dla czynności opodatkowanej wykonanej od dnia 1 stycznia 2011 r., na którą wpłacono zaliczkę w bieżącym roku? – dotyczy VAT.
Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 9 września 2010 r., która zgodnie z założeniami ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2011 r., w okresie do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., ma wynosić 23%.

Zgodnie z art. 6 projektu nowelizacji w przypadku czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów usług na podstawie przepisów ustawy zmienianej, które zostały wykonane przed dniem wejścia w życie nowelizacji, dla których obowiązek podatkowy powstaje po dniu wejścia w życie nowelizacji – czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawek podatku obowiązujących dla tych czynności w momencie ich wykonania.

Powyższe oznacza, że dotychczasową stawkę podatku od towarów i usług będzie się stosowało do czynności:

• wykonanych przed dniem 1 stycznia 2011 r.,
• dla których obowiązek podatkowy powstanie po dniu 1 stycznia 2011 r.

A co w sytuacji, gdy w bieżącym roku klient składa zamówienie, na poczet którego wpłaca zaliczkę w wysokości 40% wartości zamówienia, sprzedaż będzie finalizowana (wykonana czynność i faktura końcowa) w styczniu 2011 r.? Na poczet zaliczki jest wystawiana faktura zaliczkowa opodatkowana stawkami VAT obowiązującymi w momencie otrzymania zaliczki (22%). Przedstawiony powyżej stan faktyczny nie odzwierciedla sytuacji przedstawionej w przepisie przejściowym projektu nowelizacji, gdyż obowiązek podatkowy z zaliczki powstaje przed dniem 1 stycznia 2011 r., a czynność została wykonana po dniu 1 stycznia 2011 r.

W związku z brakiem w projekcie nowelizacji szczególnych przepisów przejściowych w tym zakresie, stosować należy ogólne zasady intertemporalne. W związku z faktem, że obowiązek podatkowy w związku z otrzymaniem zaliczki powstaje przed dniem 1 stycznia 2011 r. zastosować należy stawkę właściwą na moment powstania obowiązku podatkowego (22%).

Natomiast pozostała część należności wypłacona po wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu (styczeń 2011 r.) powinna być opodatkowana wg stawki właściwej dla tej czynności według daty powstania obowiązku podatkowego (23%). Jednak w tym przypadku rozróżnić należy dwie sytuacje:

• pierwsza sytuacja dotyczy przypadków, gdy strony umówiły się na określoną cenę – kwotę brutto; zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach przez cenę należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Z zasad prawa zobowiązań natomiast wynika, że zakres obowiązku dłużnika w zasadzie obejmuje to, co wynika z treści zobowiązania. W takim przypadku pozostała część zapłaconej należności (ceny) będzie stanowiła kwotę brutto, od której należy „do środka” („w stu”) wyliczyć podatek wg stawki 23%, co oznacza, że zmniejszy się w tej części należności cena netto na fakturze końcowej, a łączna kwota brutto będzie równa cenie określonej miedzy stronami.
• druga sytuacja dotyczy przypadków, gdy strony umówiły się na kwotę netto plus należny (właściwy) podatek od towarów i usług. W takim przypadku faktura końcowa powinna być wystawiona na umówioną między stronami kwotę (pozostałą część należności) netto ze stawką podatku 23%.