Szkolenie prawników zwolnione z VAT.

Źródło: Rzeczpospolita, 07-02-2012 r.

Kursy prowadzone przez samorząd radców prawnych to nieopodatkowana usługa kształcenia zawodowego

Szkolenia organizowane przez okręgową izbę radców prawnych spełniają warunki uprawniające do zwolnienia z VAT. Są formą kształcenia zawodowego, a zasady ich przeprowadzania określa ustawa o radcach prawnych wraz z przepisami korporacyjnymi. To konkluzja wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku (sygnatura akt: I SA/Bk 417/11), który rozpatrywał skargę na interpretację fiskusa dotyczącą zakresu zwolnienia z VAT usług edukacyjnych. Chodziło o wykładnię obowiązujących od 1 stycznia 2011 r. przepisów.

Przypomnijmy, że do końca 2010 r. nieopodatkowane były usługi o określonym symbolu statystycznym. Po zmianach ważne jest, kto je świadczy i czy spełnia wymienione w przepisach warunki. Zwolnione są m.in. usługi kształcenia zawodowego prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.Jedna z okręgowych izb radców prawnych zwróciła się z wnioskiem o interpretację w tej sprawie. Podkreśliła, że zgodnie z ustawą o radcach prawnych do zadań samorządu należy doskonalenie zawodowe prawników.

Aby wypełnić ten obowiązek, organizuje szkolenia z różnych dziedzin prawa, a także z zasad wykonywania zawodu radcy, umiejętności prowadzenia kancelarii, wystąpień publicznych, organizacji czasu pracy. Jej zdaniem są one zwolnione z VAT jako usługi kształcenia zawodowego, mają bowiem bezpośredni związek z branżą uczestników, a ich celem jest uaktualnienie i poszerzenie wiedzy niezbędnej do celów zawodowych. Nie ma też wątpliwości, że są prowadzone „w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach”. Jest to ustawa o radcach prawnych oraz uchwały organów samorządu zawodowego wydane na podstawie delegacji zawartej w tej ustawie.

Fiskus miał jednak inne zdanie. Stwierdził, że z ustawy i korporacyjnych regulacji wynika jedynie obowiązek uczestnictwa w szkoleniach zawodowych. Przepisy te nie określają jednak ani zasad, ani form ich przeprowadzania. Argumentował też, że uchwały Krajowej Rady Radców Prawnych nie są normami powszechnie obowiązującego prawa krajowego. Tak więc szkolenia powinny być obciążone 23-proc. VAT.

WSA uznał jednak, że fiskus bezzasadnie zawęża pojęcie „odrębne przepisy” do źródeł prawa powszechnie obowiązującego, o których mowa w art. 87 Konstytucji RP. Są nimi bowiem także akty stanowiące tzw. prawo wewnętrzne. Uprawnione przez ustawę organy samorządu zawodowego mają prawo do uchwalania aktów (przepisów) korporacyjnych. Właśnie w takich przepisach zawarte są zasady doskonalenia zawodowego radców prawnych.

W odniesieniu do członków samorządu mają charakter przepisów prawa, tzn. norm postępowania, do których ich adresat winien się stosować. Te okoliczności przemawiają za uznaniem odpłatnych szkoleń dla radców prawnych za usługi kształcenia zawodowego „prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach”, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) ustawy o VAT.

„Odrębnymi przepisami” są ustawa o radcach prawnych i znajdujące w niej umocowanie uchwały organów samorządu radcowskiego, tj. kodeks etyki radcy prawnego ustanawiający obowiązek udziału w szkoleniach zawodowych na zasadach określonych przez właściwy organ samorządu, oraz uchwała określająca te zasady.