Okres przejściowy na książki – zakres stosowania stawki 0%.

Źródło: Serwis Doradztwa Podatkowego – nr 000073, 17-01-2010 r.

Od dnia 1 stycznia 2011 r., na podstawie art. 41 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług, stawka podatku dla książek drukowanych (PKWiU ex 58.11.1) wynosi 5%. Dodatkowo, z dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenie z dnia 22 grudnia 2010 r. wprowadzające (m. in.) regulacje dotyczące stosowania w okresie przejściowym stawek podatku od towarów i usług obowiązujących do dnia 31 grudnia 2010 r. dla książek, czasopism i gazet.

Zgodnie z § 36 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2010 r., stawkę podatku obniża się do wysokości 0% w okresie do dnia 30 kwietnia 2011 r. dla (m.in.): dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz importu książek drukowanych (PKWiU ex 58.11.1) – z wyłączeniem map i ulotek – oznaczonych stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN. Warunkiem zastosowania stawki 0% jest posiadanie dokumentacji potwierdzającej (§ 38 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2010 r.), że książki zostały:

• przekazane do dystrybucji przed dniem 1 stycznia 2011 r., lub
• przez dokonującego ich dostawy ujęte w spisie z natury sporządzonym na dzień 31 grudnia 2010 r.

Celem wprowadzenia powyższej regulacji było ustalenie okresu przejściowego dla wszystkich książek wprowadzonych do obrotu (dystrybucji) przed dniem 1 stycznia 2011 r. lub objętych spisem z natury – z opodatkowania stawką 0% korzystać powinny one na wszystkich etapach dalszego obrotu (do dnia 30 kwietnia 2011 r.) Problematyczne w powyższej regulacji jest określenie zakresu pojęcia „przekazanie do dystrybucji”.

Wydaje się, iż powinno się je interpretować dla potrzeb podatku od towarów i usług jako fizyczny przepływ towaru od producenta do jednostek hurtowych lub detalicznych albo z jednostki hurtowej do innej jednostki hurtowej lub detalisty. Zastosowanie stawki 0% określone w § 36 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2010 r. ma charakter przedmiotowy, odnoszący się do wszelkiej sprzedaży książek, w tym sprzedaży detalicznej.

Odnosi się on również do sprzedaży książek spełniających te warunki na każdym etapie obrotu gospodarczego. Innymi słowy stawka 0% obejmuje wszystkie podmioty łańcucha dystrybucji – jej zastosowanie jest uzależnione od spełnienia warunków przedmiotowych. W innych przypadkach było by to sprzeczne z założeniem racjonalności ustawodawcy i prowadziłoby do jawnej dyskryminacji podmiotów z których część z nich korzystałaby ze stawki podatku 5% a część z stawki 0%.Z drugiej zaś strony na stronach internetowych Ministerstwa Finansów pojawiła się broszura informacyjna, która oparta jest na literalnym brzmieniu przepisu § 38 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2010 r.

Rozbicie przez MF na etapy dystrybucji i uznanie dostawy przez podmioty, które dokonały spisu z natury, wynika z dosłownego brzmienia przepisów, nie biorąc przy tym pod uwagę celu wprowadzenia przedmiotowych regulacji. Tak więc, zgodnie z MF, stawkę podatku w wysokości 0 % w okresie do dnia 30 kwietnia 2011 r. mogą nadal stosować:

• drukarnie, które od dnia 1 stycznia 2011 r. dokonują dostawy książek objętych sporządzonym przez siebie spisem z natury na dzień 31 grudnia 2010 r.,
• wydawcy, którzy od dnia 1 stycznia 2011 r. dokonują dostawy książek:
• objętych sporządzonym przez siebie spisem z natury na dzień 31 grudnia 2010 r., lub
• przekazanych im przez drukarnie (w ramach dostawy towarów) przed dniem 1 stycznia 2011 r. (należy zaznaczyć, że książki te, co do zasady, będą również objęte u wydawcy spisem z natury na dzień 31 grudnia 2010 r.), przy właściwym udokumentowaniu tych okoliczności,
• hurtownie, które od dnia 1 stycznia 2011 r. dokonują dostawy książek:objętych sporządzonym przez siebie spisem z natury na dzień 31 grudnia 2010 r., lubdostarczonych im przez wydawców po dniu 31 grudnia 2010 r., pod warunkiem posiadania dokumentacji potwierdzającej przekazanie tych książek do dystrybucji przed dniem 1 stycznia 2011 r.,
• księgarnie, które od dnia 1 stycznia 2011 r. dokonują dostawy książek:objętych sporządzonym przez siebie spisem z natury na dzień 31 grudnia 2010 r., lub dostarczonych im przez wydawców lub hurtownie po dniu 31 grudnia 2010 r., pod warunkiem posiadania dokumentacji potwierdzającej przekazanie tych książek do dystrybucji przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Stawka VAT w wysokości 0% w okresie do dnia 30 kwietnia 2011 r. może być również nadal stosowana do dostawy książek, przekazanych do dystrybucji przed dniem 1 stycznia 2011 r., które następnie (po dniu 31 grudnia 2010 r.) zostały zwrócone przez odbiorców (przy właściwym udokumentowaniu tych okoliczności). Istnieje duże prawdopodobieństwo, że interpretacja Ministra Finansów będzie kształtować sposób interpretowania przepisów przez organy podatkowe.